ریزش مو یکی از ناراحت کننده ترین مسائلی است که یک فرد در دوران زندگی خود با آن برخورد می کند، چون وجود مو بر روی سر از نظر ظاهر بسیار موثر است و افرادی که دچار ریزش وسیع مو هستند از نظر ظاهری مسن تر از همسن های خود (که موهایشان نریخته) به نظر می رسند.

بعضاً ریزش مو در افراد عکس العمل های مختلفی را ایجاد می کند در مواردی برخی از بیماران با این مسئله به این علت که کاری نمی توان برای درمان ریزش مو یا طاسی کرد، کنار آمده اند ولی برخی دیگر از بیماران که در سنین 18 تا 35 سال قرار دارند دچار استرس و حتی افسردگی می گردند. این گروه به دلیل ریزش مو و عوارض روحی و روانی، اعتماد به نفس خود را از دست می دهند و از انجام کارهای روزمره و حضور در اجتماعات دوری می کنند.

برای ریزش مو چندین عامل مطرح گردیده که عبارتند از :

1- ارث

2- تغییرات هورمونی

3- استرس و شوک ها

4- تغذیه

5- بهداشت

6- داروها

7- تصادفات- سوختگی و ...

از موارد ذکر شده، دو عامل اول و دوم بیشترین دلیل در ریزش موها می باشد. ارث و تغییرات هورمونی حدود 90 درصد علت ریزش مو و طاسی را در آقایان و خانمها تشکیل می دهند.

درمان دارویی:

برای ریزش مو تا به حال درمان دارویی قطعی مطرح نگردیده، البته توسط شرکتهای مختلف داروهای زیادی برای درمان طاسی و یا ریزش مو عرضه گردیده که در حد تبلیغات می باشد. یعنی تمام این داروها چه شیمیایی و چه گیاهی یا موثر نمی باشند و یا تا حدودی ریزش مو را به تاخیر می اندازد ولی این داروها توان رشد مجدد موهای از بین رفته را ندارند.

از این داروها می توان به دو دارو اشاره کرد که در حال حاضر با وسعت زیاد در حال مصرف می باشند.

1- ماینوکسیدیل MINOXIDIL

با اسامی تجاری لونیتین LONTTEN – روگین ROGAINE که در اصل یک داروی کاهش دهنده فشار خون بوده؛ در بررسی هایی روی بیمارانی که از این دارو استفاده می کردند مشاهده گردید که در بعضی از آنها سرعت ریزش مو کاهش یافته و در مواردی نیز قسمت هایی از موی سر که دچار ریزش گردیده، موهای کرکی و بسیار نازک در آن قسمت رشد نموده، ولی در همان اندازه باقی مانده و رشد بیشتری نخواهند کرد.

البته این دارو را در خانمها و آقایان می توان استفاده نمود ولی در خانمها احتمال رشد موهای زائد در قسمتهای دیگر بدن وجود دارد. این دارو نیز مانند سایر داروها می تواند ایجاد عارضه نماید لذا مصرف این دارو حتما باید زیر نظر پزشک باشد. البته باید به این نکته بسیار مهم توجه نمود که در صورت قطع مصرف دارو، موهای سر با شدت و تعداد بیشتری دچار ریزش خواهند شد.

2- فیناسترید FINASTERIDE

در اصل دارویی است که برای جلوگیری از رشد خوش خیم غده پروستات در آقایان مصرف می شود و حدود سه سال است که این دارو به عنوان داروی جلوگیری از ریزش مو برای آقایان تجویز می گردد.

مورد مصرف این دارو فقط در آقایان است و عارضه بسیار مهم آن که باید به آن توجه شود کاهش توان جنسی است. زمان مصرف این دارو نیز مانند داروی قبلی دائمی است و در صورت قطع آن با ریزش شدید مو مواجه خواهیم شد؛ لذا پیشنهاد می شود که قبل از مصرف دارو به این نکته مهم توجه شود که آیا برای زمان طولانی قادر به مصرف مداوم آن خواهید بود؟ و آیا عوارض ناشی از مصرف این دارو را می توانید قبول نمایید؟

معرفی یکی از روش های درمان طاسی و کاهش تراکم مو:

جراحی کاشت موی زنده و قابل رشد

در اکثر افرادی که دچار ریزش مو با زمینه ارثی می باشند موهای ناحیه پشت سر و کنار گوشها به علت نداشتن ژن حساس به ریزش مو دچار صدمه کمتر می گردند و معمولا موهای این ناحیه در تمامی طول عمر باقی می مانند. از حدود دهه پنجاه، انتقال مو از ناحیه پشت سر به قسمتهایی که دچار ریزش شده به صورت جراحی شروع گردید که تا حدود 15 سال قبل به صورت کاشت درشت بود که اصطلاحاً به آن «کاشت عروسکی» گفته می شود. در این روش توسط وسیله ای به شکل استوانه با لبه ای تیز به نام پانچ که دارای قطر3 تا 5 میلمتر است از ناحیه پشت سر، پوست با ریشه مو برداشته می شود و در ناحیه جلوی سر که دچار ریزش یا کم پشتی شده است کاشته می شود. از مشکلاتی که در این روش وجود دارد این است که در هر جلسه بیش از 20 تا حداکثر 150 گرافت درشت نمی توان منتقل نمود و مسئله دوم و مهمتر رویش این موها است که به صورت دسته ای رشد می کنند یعنی در هر گرافت حدود 8 الی 10 تار مو موجود دارد و در ضمن فاصله گرافت ها از یکدیگر حدود 1سانتی متر یا بیشتر است و موها مانند موهای عروسک از یک منفذ به صورت دسته های 8 الی 10 تار مویی رشد می نماید و در نتیجه منظره خوبی ایجاد نمی کنند.

روش جدید کاشت مو که از حدود پانزده سال پیش انجام می گیرد روش میکروگرافت و مینی گرافت نامیده می شود. این روش با توجه به وسایل و ابزار جدیدی که ساخته شده دچار تحول عظیمی گردیده و به موهایی که به این سبک کاشته می شوند حالت طبیعی و زیباتری می دهد.

در این نوع جراحی یک نوار از پشت سر بیمار برداشته می شود که عرض حدود 15 میلیمتر و طولی در حدود 150 تا 300 میلیمتر ( 15 تا 30 سانتی متر) خواهد داشت. پس از برداشت نوار قسمت بالای محل برداشت به قسمت پایین بخیه زده می شود و محل بخیه به وسیله موهای خود بیمار پوشیده می شود.

سپس این نوار توسط تیم کاشت به قطعات یک میلیمتر و 7/0 میلیمتر تقسیم می شود به هر یک از این قطعات گرافت گفته می شود.

هر میکرو گرافت بسته به تراکم موی پشت سر مریض دارای یک تار مو و مینی گرافتها 2 الی 4 تار مویی خواهند بود.

پس از مشخص شدن تعداد گرافتها توسط تیم کاشت، به همان تعداد در محلی که دچار ریزش یا کم پشتی شده توسط پانچ های 7/0 و 1 میلیمتر پانچ و آماده می گردد. سپس گرافتها یکی یکی در محل خود کاشته شده و این موهای کاشته شده پس از 2 الی 3 ماه رشد دائمی خود را شروع خواهند کرد.

چند توضیح

1- در این روش سرعت عمل جراحی بسیار مهم است زیرا این قسمت از پوست سر که از جریان خون خود جدا گردیده باید هر چه سریع تر در محل خود جایگزین شود. لذا به طور مثال اگر از زمان برداشت نوار پشت سر تا کاشت مو در منطقه مربوطه 5 الی 6 ساعت به طول بیانجامد، حدود 2درصد از موهای کاشته شده دیرتر از بقیه موها رشد خواهند کرد و یا دچار عدم رشد خواهند شد. حالا اگر طول عمل جراحی برداشت و کاشت مو از 6ساعت بیشتر شود تعداد گرافت هایی که دچار آسیب دیدگی می شود، به 8 تا 12 درصد افزایش خواهند یافت، پس یک ساعت اختلاف زمان در انجام عمل جراحی درصد عدم رشد را 3 الی 4 برابر افزایش خواهد داد. لذا سرعت عمل تیم جراحی کاشت مو در میزان رشد موهای کاشته شده بسیار موثر خواهد بود.

2- تعداد گرافتی که در یک جلسه می توان برای یک فرد کاشته شود بستگی به طول نواری دارد که توسط پزشک برداشته می شود و معمولاً بین 0100 تا 1800 گرافت می باشند و در این تعداد گرافت، حدود 3000 تا 6000 تار مو رشد خواهد کرد. البته این تعداد تار مو بستگی به فاصله مویی پشت سر خود بیمار نیز دارد.

3- پس از عمل جراحی که حدود 6-5 ساعت به طول می انجامد بیمار پانسمان شده و به منزل فرستاده می شود.

4 - موهای کاشته شده 2 الی 3 ماه پس از کاشت، رشد دائمی خود را شروع خواهند نمود و احتیاج به نگهداری و مراقبت دارویی خاصی ندارند.

5- از ناحیه پشت سر (بستگی به وضعیت بیمار) بین 1 الی 5 جلسه 1000 تا 1800 گرافتی (در جلسه) می توان برداشت کرد و برای فردی که دچار طاسی وسیع می باشد 3 الی 4 جلسه جراحی نیاز است.

6- باید توجه داشت که هزینه این روش بسیار بالاست و قبل از اقدام باید تمام جوانب آن را درنظر گرفت.

موي سر حالات مختلفي دارد به شرح آن خواهيم پرداخت . مو از نظر ارگانيسم ساختماني د رهمه يكسان است و فرقي با همديگر ندارد .
آن تفاوت ظاهري كه د رموهاي آدميان مي بينيم فقط حالت موها است كه با يكديگر متفاوت مي باشد .
براي شناخت حالات مختلف مو فقط در ميزان چربي و خشكي درآن است و ازاين نظر موها را به سه دسته ي كلي تقسيم مي باشند. مثلا
موهاي چرب : چرب ، چرب شديد ، چرب معمولي
موهاي عادي : چرب عادي ، خشك عادي
موهاي خشك :خشك معمولي ، خشك و خشك شديد

تقسيماتي كه براي حالات مو در نظر گرفته شده مولود پوست مي باشد كه خود ناشي از فعاليت غدد چربي زير پوست است كه نوع و حالت موها را مشخص مي سازد . حالت مو كه مديون پوست سر ممي باشد چربي و خشكي پوست نيز بستگي مستقيم به ترشح غدد چربي در پوست دارد .
به همين جهت لازم است كه درباره غدد چربي به توضيح بيشتري داده شود .
درهر سانتي متر مربع پوست سر در حدود ۵ عدد غدد چربي وجود دارد . كار اين غده ها ترشح چربي مي باشد . اين ضمايم پوستي از جايي چربي نمي گيرند بلكه خود عامل مستقيم توليد آن هستند .
وقتي غده ها چربي را مي سازند از طريق لوله ي مجاري آنرا به خارج پوست بدن كه احتياج به اين چربي دارد هدايت مي كنند. زيرا در نبود آن پوست تركيده و قابليت ارتجاعي خود را از دست مي دهد و كمبودش را به هر طريق كه شده بايد جبران كرد ، در غير اينصورت خطراتي در بر خواهد داشت .
زيادي چربي نيز باعث مزاحمت مي گردد بطوريكه روي پوست سر جاري شده و اين عمل موجب مي شود كه روي روزنه هاي پوستي را بپوشاند و عمل تنفس پوستي اكسيژن گيري را مختل مي سازد و محيط نامناسبي را براي موها فراهم كند و سرانجام ريزش شديد موها را سبب ميگردد .
اگر چربي پوست سر زياد باشد مي گويند پوست سر چرب است و چنانچه غدد در كار خود كم كاري كنند مي گويند پوست سر خشك است واگر غده ها فعاليت عادي و طبيعي داشته باشند مي گويند پوست سر معمولي است و اين حالت ايده آل براي پوست و مو مي باشد.

شستشوي موي سر
منظور از شستشوي موي سر تميزي و بهداشت آن به نظر مي آيد و معناي شستشو هم همين است ولي اگر به ژرفاي مطلب بيشتر تعمق كنيم به اين نتيجه مي رسيم كه نظافت سر را مي توان با روشي انجام داد كه هم موها تميز شود و هم بر وفق مراد پوست و موي سر باشد .
مي دانيم كه حالات موها با بكديگر متفاوت است و چنانچه قبلا توضيح داده شد در اصل سه حالت براي موها وجود دارد، چرب ، طبيعي و خشك .
اگر چنين فكر كنيم كه هر سه اين حالات را به يك نوع بايد شست اشتباه كرده ايم ، زيرا يك نوع شستن موي سر فقط مي تواند يكي از اين سه نوع را در بر گيرد و در مورد دو نوع ديگر آن درست درنمي آيد و تازه معلوم نيست كه اين نوع اول روش درستي باشد.
به هنگام نظافت موها بايد نوع آنرا در نظر داشت و همينطور مواد پاك كننده ي آنرا و مهمتر اينكه روش شستشو بايد بر مبناي اصولي و صحيح انجام شود تا علاوه بر شستشو بايد بر مبناي اصولي و صحيح انجام شود تا علاوه بر شستشو و بهداشت بتوانيم پوست سر و موها را به حالت دلخواه كنترل كرده چربي و خشكي موها را به سوي نرمال سوق دهيم و همينطور براي شستشوي مو هاي سر بايد جدول زماني دقيق تنظيم نماييم .
اغلب مشاهده شده كه بعضي ها به هر شكلي كه دوست دارند سرشان را مي شويند نه مراعات زمان را مي كنند و نه به مواد شستشو اهميت مي دهند و نه روش صحيح شستن را به كارمي گيرند . اينان موهايشان بيشتر در معرض خطر ريزش قرار دارد. سر را حتما يك روز درميان بدون خشونت ، بدون چنگ زدن و بدون برس كشيدن ، بدون ماساژ دادن شستشو داد ،
در موقع شستشو بايد موها را در كف دستها قرار داد ، و بطور دوراني آنها را شست . اين طرز شستشو يك قانون كلي است و كسانيكه از اين روش پيروي كنند حداقل از نظر شستشو ريزش غير طبيعي نخواهند داشت .
الف ـ طريقه شستشوي موهاي چرب
به طور تقريب در حدود نود و پنج درصد مردم داراي پوست سر چرب مي باشند و بالا بودن اين آمار بستگي به همان روش غلطي دارد كه از دوران طفوليت آغاز مي شود . اين نوع موها را فقط يك روز در ميان بدون چنگ زدن ، ماساژ دادن ، برس كشيدن بايد سشتشو داد بدين ترتيب كه موها را در كف دستها قرار داده و بطور دوراني پوست سر را مي شويم بي آنكه ناخنها و يا نوك انگشتان پوست سر تماس حاصل كند دو دست شستشو در هر بار استحمام كافي مي باشد .

ب ـ طريقه شستشوي موهاي خشك
بطور تقريب دو درصد مردم داراي پوست سر خشك مي باشند و از خشكي بيش از اندازه موها رنج مي برند براي رفع اين مشكل از نظر شستشو به ترتيب زير عمل مي كنيم.
براي نظافت و شستشوي اين موها مي توان دو روز درميان موها را شست ولي بهتر آن است از قاعده كلي استفاده كرده و همان يك روز درميان بدون خشونت و به آرامي سر را شستشو داد ، البته با ماساژ بسيار آرام و بدون چنگ زدن و برس كشيدن موها پوست سر را بايد شست دو بار شستشو در هر وهله استحمام كافي مي باشد .

ج ـ طريقه شستشوي موهاي عادي
موهاي معمولي را كه پوست سر نه چرب و نه خشك است بين روش شستشوي موهاي چرب و خشك عمل مي شود . مطلبي كه بايد تذكر داد اينست كه كسانيكه به عللي موهايشان را از دست داده اند و يا طاس شده اند و يا موها را كه از ته ماشين كرده انده اند مي توانند با كف دستها به آرامي و بدون خشونت و تاكيد پوست سر را كاملا بشويند.
روشهايي كه گفته شد براي شستشوي انواع موهاي سر مي باشد و هر كس به علم به اينكه داراي چند نوع مويي مي باشند مي توانند از روشهاي ذكر شده استفاده نمايند .